Badanie UDT w 2025 roku – kompleksowy poradnik

3 lipca 2025

Przeglądając na Facebooku grupy tematyczne związane z maszynami budowlanymi można znaleźć mnóstwo pytań i frustracji związanych z badaniami UDT. Większość osób najchętniej pozbyłaby się obowiązku przeprowadzani kontroli UDT. Niestety...

Badanie UDT to podstawowy obowiązek właścicieli maszyn i urządzeń technicznych. W 2025 roku nadal obowiązują przepisy, które regulują terminy, procedury i odpowiedzialność za brak ważnych badań technicznych. W tym artykule znajdziesz pełny przegląd aktualnych zasad, listę urządzeń objętych dozorem, kroki przygotowawcze do badania, a także praktyczne porady, jak uporządkować cały proces dzięki automatyzacji i nowoczesnym narzędziom.

Czym jest badanie UDT i dlaczego jest obowiązkowe?

Urząd Dozoru Technicznego (UDT) to państwowa instytucja odpowiedzialna za nadzór nad urządzeniami technicznymi w Polsce. Celem działania UDT jest zapewnienie bezpieczeństwa ludzi i środowiska poprzez kontrolę stanu technicznego urządzeń. Badania techniczne prowadzone przez UDT mają charakter obowiązkowy i są regulowane ustawowo.

Badanie UDT to proces, który zwykle obejmuje:

sprawdzenie kompletności dokumentacji technicznej (DTR, instrukcje, schematy),
oględziny techniczne maszyny lub urządzenia,
testy funkcjonalne,
ocenę zgodności ze standardami bezpieczeństwa,
wystawienie decyzji o dopuszczeniu lub odmowie dopuszczenia urządzenia do eksploatacji.

Brak ważnego badania UDT może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych.

Jakie urządzenia podlegają badaniu UDT w 2025 roku?

Lista urządzeń technicznych objętych dozorem nie zmienia się znacząco z roku na rok. W 2025 roku pod dozór UDT podlegają m.in.:

Suwnice,
Żurawie wieżowe i samojezdne,
Wózki jezdniowe podnośnikowe z napędem silnikowym (tzw. wózki widłowe),
Podesty ruchome,
Dźwigi osobowe i towarowe,
Przenośniki kabinowe i krzesełkowe,
Zbiorniki ciśnieniowe,
Kotły parowe i wodne,
Urządzenia do transportu bliskiego (UTB),
Dźwigniki (podnośniki samochodowe),
Układnice magazynowe,
Schody ruchome,
Chodniki ruchome.

Urządzenia te dzielą się na różne typy dozoru: pełny, ograniczony lub uproszczony - co wpływa na częstotliwość i zakres badań.

Pełny wykaz znajdziesz w § 2 rozporządzenia RM z 7 grudnia 2012 r. (Dz.U. 2012 poz. 1468).

Kiedy wymagane jest badanie UDT?

Badanie wstępne

Przeprowadzane przed pierwszym uruchomieniem nowego urządzenia lub po jego montażu w nowym miejscu.

Badanie okresowe

W zależności od kategorii dozoru:

Dozór pełny - co 1 rok,
Dozór ograniczony - brak corocznych badań okresowych; UDT wykonuje jedynie badania doraźne kontrolne co pewien czas (najczęściej 24 lub 36 miesięcy - termin wpisuje inspektor w decyzji),
Dozór uproszczony - urządzenie nie podlega cyklicznym badaniom; badanie wykonuje się tylko doraźnie (np. po wypadku) lub na wniosek właściciela.

Badanie po modernizacji lub naprawie

Po każdej istotnej modyfikacji technicznej, remoncie kapitalnym lub wymianie istotnych elementów konstrukcyjnych.

Badanie po przestoju

Gdy w trakcie długiego postoju upłynie termin ważności poprzedniego badania, urządzenia nie wolno uruchomić bez ponownej kontroli UDT. W praktyce eksploatujący zgłasza wtedy badanie doraźne eksploatacyjne przed wznowieniem pracy.

Jak wygląda procedura badania UDT w 2025 roku?

Zgłoszenie urządzenia - online przez portal eUDT lub formularz papierowy.
Analiza dokumentacji - inspektor sprawdza kompletność wymaganych dokumentów.
Wizja lokalna i inspekcja techniczna - sprawdzenie stanu faktycznego maszyny.
Testy funkcjonalne - próby pracy, testy awaryjne, hamulce, blokady, itp.
Ocena resursu - inspektor weryfikuje, czy urządzenie nie przekroczyło obliczonego resursu, czyli projektowanego „życia technicznego” (Rozp. MPiT z 30.10.2018 r.). Jeśli resurs jest zużyty, UDT może wymagać dodatkowego przeglądu specjalnego lub modernizacji przed wystawieniem decyzji. Przegląd specjalny wykonuje uprawniona jednostka serwisowa, a wyniki przedkłada się UDT.
Wystawienie decyzji - urządzenie może zostać dopuszczone do pracy lub nie.
Rejestracja - każde urządzenie ma unikalny numer rejestracyjny w UDT.

Jak przygotować się do badania?

Zgromadź całą dokumentację (DTR, instrukcje, certyfikaty CE, rysunki techniczne),
Sprawdź oznakowania urządzenia i tabliczki znamionowe,
Upewnij się, że urządzenie jest czyste, kompletne i sprawne,
Przeprowadź wewnętrzne testy przed przyjazdem inspektora,
Ustal dokładny termin i zapewnij obecność osoby odpowiedzialnej za urządzenie.

Najczęstsze błędy przed badaniem UDT

Brak aktualnej dokumentacji lub nieczytelne kopie,
Urządzenie niegotowe do uruchomienia (brak zasilania, luźne części),
Niezgodność pomiędzy dokumentacją a stanem faktycznym,
Brak osoby upoważnionej do reprezentowania firmy przy badaniu,
Zgłoszenie urządzenia w ostatniej chwili - długie kolejki w UDT.

Automatyzacja przypomnień i organizacji badania UDT

Dla wielu firm największym problemem jest zapominanie o terminach przeglądów i gubienie dokumentacji. Właśnie dlatego stworzyliśmy aplikację Dyspozytor Maszyn - narzędzie online, które między innymi automatycznie przypomni Ci o nadchodzącej kontroli UDT z wyprzedzeniem, dzięku czemu możesz uniknąć kar i stresu.

Co grozi za brak ważnego badania UDT?

Kary finansowe - maksymalna grzywna nie jest z góry ustalona. Sądy wymierzają ją na podstawie art. 63 ustawy o DT; w praktyce sięga kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Zatrzymanie pracy maszyny - decyzja inspektora UDT,
Brak wypłaty odszkodowania z polisy OC,
Odpowiedzialność karna w przypadku wypadku,
Narażenie operatora na nieprzedłużenie uprawnień lub zakaz sądowy w razie wypadku.

Czy w 2025 roku zmieniają się przepisy dotyczące UDT?

Na dzień pisania tego artykułu (lipiec 2025) nie wprowadzono istotnych zmian legislacyjnych wpływających na zakres badań UDT. Warto jednak monitorować stronę urzędu (udt.gov.pl) oraz Biuletyn Informacji Publicznej. W razie zmian, artykuł ten zostanie zaktualizowany.

Porównanie UDT, TDT i WDT - co warto wiedzieć?

UDT - Urząd Dozoru Technicznego - większość maszyn budowlanych, przemysłowych, UTB,
TDT - Transportowy Dozór Techniczny nadzoruje m.in. cysterny, zbiorniki do przewozu paliw, a także suwnice i żurawie eksploatowane na terenach kolejowych i w portach.
WDT - Wojskowy Dozór Techniczny obejmuje sprzęt wojskowy; procedury wynikają z ustawy o dozorze technicznym w resorcie MON (2011 r.).

Dla przeciętnego przedsiębiorcy z branży budowlanej najważniejsze jest UDT.

Mini słownik pojęć

UDT - Urząd Dozoru Technicznego
DTR - Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
UTB - Urządzenie Transportu Bliskiego
CE - oznaczenie Conformité Européenne (deklaracja zgodności z dyrektywami UE)
Dozór pełny - najbardziej rygorystyczny typ dozoru, badanie co 12 miesięcy

Najczęstsze pytania dotyczące badań UDT

Ile kosztuje badanie UDT?

Cennik UDT dla najpopularniejszych UTB waha się zwykle 300 – 2500 zł netto (2025 r.). Dla dużych dźwigów czy kotłów może przekroczyć 4000 zł. Aktualny cennik znajdziesz na stronie udt.gov.pl

Czy każde urządzenie musi mieć badanie?

Nie. Tylko te objęte dozorem. Spis znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki lub na stronie udt.gov.pl.

Jak długo ważne jest badanie?

Zwykle 12 lub 24 miesiące. Dokładny termin zależy od decyzji inspektora i rodzaju urządzenia. Dla niektórych urządzeń (np. małych dźwigów towarowych bez dostępu osób) inspektor może wyznaczyć termin do 36 miesięcy.

Podsumowanie

W 2025 roku obowiązki związane z badaniem UDT pozostają aktualne i wymagają dobrej organizacji. Dobrze przeprowadzone badanie to nie tylko obowiązek prawny, ale przede wszystkim zabezpieczenie zdrowia pracowników i ciągłości pracy.

Dzięki aplikacji Dyspozytor Maszyn możesz zautomatyzować większość procesów, uniknąć błędów i przypilnować terminów.